Zabytkowy klasztor w Legnicy na ulicy Chojnowskiej. Znasz historię tej XVIII-wiecznej budowli, która dziś popada w ruinę? [ZDJĘCIA]

Według wykazu prowadzonego przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu w Legnicy znajduje się 2369 zabytków. Niestety zdecydowana część z nich jest zaniedbana i opuszczona. Przykładem niezwykłego zabytku, pochodzącego z początku XVIII wieku, który teraz mógłby być perełką miasta, ale bardziej przypomina ruinę, jest barokowy klasztor pobernardyński przy ul. Chojnowskiej 67.

Obiekt został wpisany do rejestru zabytków 22 października 1990 roku z numerem 599/951. Został wzniesiony w latach 1707–1716 przed murami miejskimi. Budynek dawnego klasztoru bernardynów w Legnicy stanowi cenny przykład śląskiej barokowej architektury sakralnej.
Zezwolenie na budowę nowego klasztoru w Legnicy otrzymali franciszkanie obserwanci (bernardyni) od cesarza Leopolda I w 1700 r. Barokowy budynek klasztorny zbudowany został zapewne według projektu M. Franza lub J.G. Knolla. Początkowo przy klasztorze znajdował się również kościół klasztorny pw. Św. Jadwigi i M.B. Bolesnej, który wznoszono równolegle, w latach 1709–1715. Od 1777 r. w klasztorze mieściła się szkoła łacińska dla katolików.

Kościół p.w. Św. Jadwigi i M.B. Bolesnej służył celom sakralnym do czasów sekularyzacji dóbr klasztornych 1810 r. Później został oddzielony od klasztoru, sprzedany oraz rozebrany.

Budynek klasztoru był modernizowany i przeznaczony na cele szpitalne: w latach 1826–1869 pełnił funkcję szpitala miejskiego, następnie użytkowany był jako przytułek, dom starców, dom pracy. W końcu XIX w. pełnił funkcję magazynu muzealnego. Po 1945 roku budynek klasztoru użytkowany był przez Armię Czerwoną. Przejęty od wojsk federacji rosyjskiej budynek został po latach wyremontowany. W odremontowanym klasztorze mieściła się galeria handlowa. W 1991 r. obiektem zarządzali franciszkanie, przez dobrych kilka lat obracał się w ruinę, aż został sprzedany prywatnemu inwestorowi. W nocy z 29 na 30 kwietnia 2006 r. wybuchł pożar. Wówczas spaleniu uległy dachy oraz stropy I piętra. Od tego czasu budynek pozostaje nieużytkowany. W nocy z 13 na 14 kwietnia 2013 r. fragment skrzydła frontowego uległ zawaleniu. Obecnie budynek wystawiony jest na sprzedaż.

Budynek dawnego klasztoru bernardynów zbudowany został na przedmieściu Chojnowskim, u zbiegu ul. Chojnowskiej i Franciszkańskiej, zwrócony fasadą w stronę miasta.

Klasztor jest budowlą o ścianach murowanych z kamienia i cegły, gładko tynkowanych. Dwukondygnacyjny budynek klasztoru nakryty był dachami dwuspadowymi z oknami powiekowymi.

Na skrajach portalu ustawione kamienne figury Św. Antoniego Padewskiego i Św. Franciszka. W zwieńczeniu ryzalitu, w niszy, figura Matki Boskiej Bolesnej. Na elewacji południowej kamienny zegar słoneczny.
W południowym skrzydle znajduje się główna, trójbiegowa klatka schodowa. Wnętrza I piętra nakryte były stropami drewnianymi z sufitami oraz stropem Kleina (obecnie brak stropów).

Stan zachowania: bardzo zły, budynek w stanie ruiny, po pożarze, opuszczony, pozbawiony dachu, brak zabezpieczeń korony murów magistralnych.

Do zachowania:

• bryła budynku;
• detal architektoniczny elewacji, rzeźba figuralna;
• wykrój i układ otworów.

Należy wyremontować budynek i odbudować bryłę, a zwłaszcza charakterystyczne wysokie dachy dwuspadowe z uwzględnieniem pochyłu połaci, widocznego w odcinku na bocznej części ryzalitu fasady. Konieczne jest odtworzenie wystroju elewacji klasztoru i ich pierwotnej kolorystyki. Nowa stolarka drzwiowa i okienna powinna być zaprojektowana w nawiązaniu do historycznych wzorów z 1 ćw. XVIII w. Wpisać do rejestru zabytków rzeźby na elewacji wschodniej oraz zegar słoneczny na elewacji południowej.

Kliknij w zdjęcie i obejrzyj galerię fotografii klasztoru, również archiwalnych!