KGHM: ZUS, oddaj nam miliony

KGHM stara się odzyskać niesłusznie - jego zdaniem - pobrane przez ZUS składki od wynagrodzeń z tytułu Karty górnika i Karty hutnika za okres od 2003 roku. Jeśli wszystko pójdzie po jego myśli, połowa pieniędzy trafi do firmy, a połowa zostanie wypłacona załodze. Tak stało się już w koncernie hutniczym Arcelor Mittal, który rok temu jako pierwszy w Polsce wygrał podobną sprawę.

Według ubiegłorocznego orzeczenia Sądu Okręgowego w Katowicach: "wynagrodzenie roczne wypłacane z tytułu Karty hutnika nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne". Na tej podstawie ZUS zwrócił Arcelor Mittal ponad 100 milionów złotych (według nieoficjalnych informacji z tej sumy 56 mln zł wróciło do kieszeni pracowników). W przypadku KGHM Polska Miedź SA gra idzie o 105 tysięcy nadpłaconych przez firmę składek. To daje łącznie około 80 milionów złotych. Prawdziwą górę pieniędzy.

Rok temu hutnicy i górnicy zagłębia miedziowego entuzjastycznie przyjęli rewelacje o wygranej Arcelor Mittal. Nadzieje zdążyły jednak zgasnąć. Józef Czyczerski, przewodniczący Sekcji Krajowej Górnictwa Rud Miedzi NSZZ "Solidarność" na razie nie chce ich na nowo podsycać. Skierował jednak do zarządu KGHM pytanie, czy firma robi cokolwiek w tej sprawie. Ciągle czeka na odpowiedź.
Jak udało nam się ustalić, nic jeszcze nie jest rozstrzygnięte. Gdy tylko do Lubina dotarły doniesienia medialne o wygranej Arcelor Mittal, Polska Miedź także zaczęła myśleć o odzyskaniu swych pieniędzy. Za sugestią prawników w lipcu 2009 r. pełnomocnik firmy złożył do legnickiego oddziału ZUS wniosek o wydanie pisemnej interpretacji w zakresie oskładkowania wynagrodzeń z tytułu świąt branżowych. Decyzja ZUS-u była niekorzystna dla miedziowego holdingu. Spółka nie złożyła jednak broni i odwołała się do Sądu Okręgowego w Legnicy. Pierwsza rozprawa odbyła się 24 marca 2010 r.

- Sąd odrzucił nasze odwołanie - relacjonuje Anna Osadczuk z KGHM. Spółka poprosiła więc o pisemne uzasadnienie wyroku. To nie koniec walki. Polska Miedź za przykładem Arcelor Mittal musi dowieść, że wynagrodzenie, jakie wypłaca załodze na podstawie Karty górnika i Karty hutnika, jest dla pracodawcy obowiązkowe, co znaczy, że nie powoduje konieczności odprowadzania składek do ZUS-u.

- Cały czas stoimy na stanowisku, że wynagrodzenie z tytułu Dnia Górnika czy Hutnika nie ma charakteru uznaniowego i z tego powodu nie jest nagrodą - wyjaśnia Anna Osadczuk. - To normalny składnik wynagrodzenia. Nazwa "nagroda" wynika z tradycji, jednak z punktu widzenia prawa nie wyczerpuje znamion nagrody. Dlatego spółka będzie się odwoływać od decyzji sądu. Ten kij ma jednak dwa końce. Jeśli KGHM wygra, pracownicy dostaną zwrot nadpłaconych pieniędzy. Nieco wzrośnie wysokość nagród z okazji Dnia Hutnika czy Barbórki.

Ale jednocześnie odpowiednio zmniejszą się świadczenia emerytalne, wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Trzeba będzie przeszacować zarówno obecne, jak i przyszłe górnicze oraz hutnicze emerytury. W Arcelor Mittal Poland już to przerabiają. Przedstawiciele załogi i pracodawca postanowi-li, że część odzyskanej od ZUS-u składki zostanie odprowadzona na Pracowniczy Program Emerytalny. To samo rozwiązanie można by ewentualnie zastosować w KGHM, w którym PPE też istnieje.

Pieniądze z kart
Karta hutnika i Karta górnika to branżowe przywileje gwarantowane przez rząd.
Specjalne wynagrodzenie za wieloletnią, nienaganną, nieprzerwaną pracę przysługuje pracownikom hut miedzi w Głogowie, Legnicy i Orsku po przepracowaniu określonego okresu (2 lat). Pieniądze te wypłacane są m.in. z okazji Dnia Hutnika (to branżowe święto przypada 4 maja).
Analogiczne wynagrodzenie specjalne pobierają pracownicy trzech miedziowych kopalń - Zakładów Górniczych Polkowice-Sieroszowice, ZG Lubin i ZG Rudna - tyle że w ramach Karty górnika.