Daj głos!

Twój pies za głośno śpiewa albo skomle? Sprawdź, co chce ci powiedzieć.

Choć czworonogi nie są specjalnie "rozmowne" między sobą, z ludźmi nauczyły się komunikować. Wiedzą, jakie dźwięki robią na nas wrażenie, a jakie nie. I wszystkie reakcje uzależniają od reakcji swojego pana. Co oznaczają wydawane przez nie odgłosy?

szczekanie: W wysokiej tonacji oznacza albo niedojrzałość, albo podporządkowanie. W kontaktach z ludzką częścią sfory jest to komunikat treści: "Fajnie, że jesteś" lub "Pobaw się ze mną", podobnie brzmi szczekanie ponaglające: "Rzuć mi wreszcie tę piłkę!". W tonacji niskiej brzmi szczekanie ostrzegawcze: "Wykryłem psiego/ludzkiego intruza";

skomlenie: Jest właściwe szczeniakom (objaw niedojrzałości) oraz psom dorosłym, gdy je coś boli lub gdy chcą coś otrzymać, udając obolałe (to jak długo będą skomleć zależy od reakcji właściciela), albo gdy muszą się podporządkować innemu psu lub człowiekowi. Psy skomlą także, gdy są zdesperowane lub uzdolnione aktorsko;

warczenie: Następująca po szczekaniu groźba "Traktuj mnie poważnie, uważaj, bo będę gryzł"; w specjalnym (wysokim) tonie może być zaproszeniem do zabawy;

wycie: Sposób komunikacji z innymi psami lub wyraz lęku separacyjnego (tęsknoty za właścicielem) albo wyraz intensywnego bólu;

wokalizacje przy muzyce: psie "śpiewy" w reakcji na wysokie dźwięki:

głośne ziewanie,

uporczywe chrapanie.

Nie każdy pies szczeka, skomli, warczy czy wyje. Nie szczekają np. basenji, a hałaśliwe są na ogół małe psy - być może po to, by nie zostać rozdeptanymi przez kolosy. Psy o dominującym temperamencie skomlą, gdy je coś bardzo zaboli, nie warczą na ogół psy podporządkowane, ale za to skomlą, by to podporządkowanie wyrazić. Wycie i "śpiewy" zależą też od indywidualnej wrażliwości na dźwięki oraz od rasy - rasy pierwotne częściej wyją niż szczekają, wyją też psy wychowane w pobliżu watah wilczych. Głośne ziewanie zależy od nastroju zwierzęcia, a chrapanie przede wszystkim od kształtu pyska.

Tak czy inaczej, jeśli nieprawidłowo reagujesz (nagradzasz nieświadomie wokalizację swojego psa), to wzmacniasz takie zachowanie. Jeśli na przykład Twój pies szczeka, bo usłyszał dzwonek do drzwi, a Ty krzyczysz do niego, by się przymknął, to Twój pies myśli: "Ja szczekam, mój pan też, więc należy szczekać nieprzerwanie". Moje psy sygnalizują mi szczekaniem takie wykryte w otoczeniu zmiany, ale mówię im: "Dziękuję, już wiem!" i nagradzam smakołykiem. Ponieważ nie da się jeść i szczekać jednocześnie, psy milkną, a ja jestem zadowolony, bo jeżeli otworzę drzwi, moje psy wykonają rytuał powitania akceptowany przeze mnie i gości.

Które z opisanych wokalizacji należy więc uznać za uporczywe? Sprawa jest chyba jasna, gdyż chrapanie i ziewanie to sprawy do zaakceptowania, a psie "śpiewy" pod wpływem muzyki to problem łatwy do rozwiązania: Można nie grać na instrumentach w obecności psa lub nauczyć go wokalu na komendę. Pozostaje więc niekontrolowane szczekanie, warczenie, skomlenie i wycie.

Każde z tych zachowań możesz wzmocnić reagując na nie. Jeśli Twój pies szczeka na Ciebie, by zaprosić Cię do zabawy i zrobisz to, co pies chce od Ciebie, to pokażesz mu, że jego szczekanie na Ciebie działa i będzie szczekał głośniej i dłużej. Jeśli będzie na Ciebie warczał w obronie fotela, który pozwoliłeś mu zawłaszczyć, a Ty się odsuniesz, będzie warczał; jeśli pies wyje, gdy zostaje w domu sam i Ty natychmiast wracasz, by go "pocieszyć", będzie wiedział, że tylko wycie spowoduje Twój powrót.

Co więc robić? Po prostu nie reagować na podejmowane przez zwierzę próby wymuszenia określonych zachowań, a nagradzać zachowania pożądane. Zwierzak w końcu zrozumie, że jeżeli to, co robi, nie działa na Ciebie, to trzeba zrobić coś innego. Po pewnym czasie jego niewłaściwe zachowania wygasną dlatego, że nie będą wzmacniane przez Ciebie.