Kobiety na muralach w kieleckim osiedlu. Pierwszy już jest. Zobacz jak się prezentuje

Na pomysł ozdobienia osiedla muralami wpadł kierownik Osiedlowego Klubu Kultury „Polonez” Kieleckiej Spółdzielni Mieszkaniowej, Tomasz Kiek, który ma na swoim koncie wiele takich prac. W Kielcach wykonał mural przy ulicy Małej pokazujący stary rynek sprzed I wojny światowej.

Jak mówił, w stolicy województwa jest stosunkowo mało murali, a miejsc, gdzie mogą powstać jest wiele, a inspiracją do wyboru kobiet na ich bohaterki była Agata Wojda, która pięknie opowiada o zasłużonych kielczankach.

Rada Osiedla Sady należącego do Kieleckiej Spółdzielni Mieszkaniowej zgodziła się na upamiętnienie zasłużonych kielczanek w przestrzeni publicznej na swoim terenie i na początek wybrano trzy kobiety.

- Prawie gotowy jest już mural Marii Opielińskiej, który powstaje na budynku przy ulicy Nowowiejskiej 24, kolejny jest planowany przy ulicy Warszawskiej 47 a trzecia lokalizacja jest jeszcze w trakcje uzgadniania – mówi Agata Wojda, wiceprezydenta Kielc.

Na kolejnych muralach pojawią portrety Marii Kiebabczy i Kazimiery Grunertówny.

Autorką grafik i twórczynią murali jest ilustratorka Olka Banaś

Murale powstają w ramach akcji „Przywróć pamięć Kielczankom”. Jej celem jest upowszechnienie wiedzy o wielu wspaniałych kobietach, które swoim życiem, pracą zawodową i aktywnością społeczną odcisnęły pozytywny ślad w historii naszego miasta.

Zobacz zdjęcia nowopowstałego muralu

Kazimiera Grunertówna
Urodzona 21 marca 1871 r. w Kielcach. Absolwentka kieleckiego gimnazjum. Początkowo pracowała jako nauczycielka domowa, a później w kieleckim oddziale Banku Łódzkiego. W okresie I wojny światowej członkini Ligi Kobiet, Polskiej Organizacji Wojskowej, a ponadto sanitariuszka w Legionach Polskich.

Od 1919 roku prowadziła werbunek do Ochotniczej Legii Kobiet. Weszła w skład Obywatelskiego Komitetu Obrony Państwa w Kielcach. W czasie wojny z bolszewicką Rosją zaangażowana w działalność edukacyjną w szpitalach wojskowych, pełniła również dyżury w szpitalu zakaźnym. W tym czasie działała w Komitecie Walki o Górny Śląsk.

Do emerytury pracowała jako sekretarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Kielcach. Była działaczką wielu organizacji społecznych i paramilitarnych. W 1930 r. wybrana do Senatu III kadencji. Podczas okupacji niemieckiej w Armii Krajowej – pracownica Wydziału Łączności Konspiracyjnej Komendy Okręgu AK Kielce-Radom. Zmarła 5 kwietnia 1944 r. w Kielcach. Odznaczona Krzyżem Walecznych, Krzyżem Kawalerskim Orderu Polonia Restituta oraz Krzyżem Niepodległości.

Maria Opielińska
Urodziła się w Warszawie w 1902 roku. Przeniosła się do Kielc, gdzie kierowała Gimnazjum i Liceum Błogosławionej Kingi od 1932 r. do wybuchu wojny i dwa lata po wojnie. Podczas okupacji niemieckiej była jedną z pierwszych organizatorek tajnego nauczania. To m.in. dzięki niej wielu młodych ludzi zdobyło wykształcenie, ryzykując więzienie a nawet śmierć. W latach 1941–1943 z ramienia Departamentu Oświaty i Kultury przy Delegaturze Rządu RP na Kraj nadzorowała tajne szkolnictwo średnie w Kielcach i Częstochowie.

Była pedagogiem i nauczycielką z powołania, znakomitą organizatorką, społecznicą, działaczką Związku Nauczycielstwa Polskiego i Tajnej Organizacji Nauczycielskiej, członkinią Armii Krajowej; osobą o stanowczym i niezłomnym charakterze, a jednocześnie niezwykle wrażliwą na ludzką krzywdę.

Po II wojnie światowej była szykanowana przez władze komunistyczne. Musiała wyjechać z Kielc. Oddelegowywano ją w różne części Polski, ale szybko się jej stamtąd pozbywano. Nie chciała wstąpić do partii. Po pozornej rehabilitacji w 1956 r. próbowała wrócić do Kielc, lecz komunistyczne władze uniemożliwiły jej ponowne objęcie kierowniczego stanowiska w mieście. Przedwojenna dyrektorka i lokalna bohaterka, siostra legionisty, działaczka Tajnej Organizacji Nauczycielskiej i AK, była zbyt niewygodna dla PRL-owskich decydentów. Po ciężkiej chorobie zmarła we Wrocławiu w 1975 roku. Pochowana została na Cmentarzu Nowym w Kielcach.
Maria Kiebabczy – kielecka bizneswoman. Pierwsze informacje na temat działalności ormiańskiej rodziny Kiebabczych pochodzą z początku XX wieku. Dzeron Kiebabczy ustawił trzy kioski z prasą, będące ozdobą starych Kielc. Dzeron i jego żona Anna mieli córkę Marię i syna Jerzego. 

Po śmierci Dzerona w 1915 roku prowadzenie kiosków przejęła Maria, która otworzyła czwarty kiosk. Prowadziła też Biuro Dzienników, które było lokalnym liderem w zakresie sprzedaży prasy i publikacji ogłoszeń. Wspierała finansowo budowę Muzeum Narodowego w Krakowie. Przedsiębiorstwo Ormianki działało do 1946 roku. Od tego czasu losy Marii Kiebabczy pozostają nieznane.